ଭାରତର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଶିକ୍ଷୟତ୍ରୀ ଥିଲେ ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେ : ଜାଣନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ଜୀବନ ବିଷୟରେ କିଛି ରୋଚକ ପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟ

ଭାରତର ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଶିକ୍ଷକ ଏବଂ ସାମାଜିକ କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତା ସାବିତ୍ରୀ ବାଇ ଫୁଲେଙ୍କ ଆଜି ୧୯୩ ତମ ଜନ୍ମ ଜୟନ୍ତୀ । ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେଙ୍କ ଜନ୍ମ ୧୮୩୧ ମସିହା ଜାନୁଆରୀ ୩ ତାରିଖରେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ସାତାରା ଜିଲ୍ଲାସ୍ଥିତ ନାଇଗାଁରେ ହୋଇଥିଲା । ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ସମୟରେ ସେ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ଜ୍ୟୋତିରାଓ ଗୋବିନ୍ଦରାଓ ଫୁଲେଙ୍କ ସ‌ହିତ ମିଶି ନାରୀମାନଙ୍କ ଅଧିକାର ଏବଂ ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଭରତର ପ୍ରଥମ ବାଳିକା ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପ୍ରଥମ ମହିଳା ଶିକ୍ଷୟିତ୍ରୀ ଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ ଲୋକେ ଆଧୁନିକ ମରାଠୀ କାବ୍ୟର ଅଗ୍ରଦୂତ ଭାବେ ମାନନ୍ତି । ତେବେ,ତାଙ୍କ ଜନ୍ମ ଜୟନ୍ତୀ ଅବସରରେ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ତାଙ୍କ ବିଷୟରେ କିଛି ଅଜଣା କଥା ।

ସାବିତ୍ରୀ ବାଇ ଫୁଲେ ଝିଅ ଏବଂ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଆଦର୍ଶ ଏବଂ ପ୍ରେରଣା | ସେ ବାଳିକା ଏବଂ ସମାଜର ବଞ୍ଚିତ ବିଭାଗ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିଥିଲେ। ବାଳିକା ଏବଂ ମହିଳାଙ୍କ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେଙ୍କ ଏକ ବିଶେଷ ଅବଦାନ ରହିଛି । ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେ ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଖୋଲିଥିଲେ।ଏହି ସମୟରେ, ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେ ସାମାଜିକ ସଂସ୍କାରକ ତଥା ତାଙ୍କ ପତି ଜ୍ୟୋତିରାଓ ଫୁଲେଙ୍କ ସହ ମହିଳା ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଫୁଲେ ଦମ୍ପତି ୧୮୪୮ ମସିହାରେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ପୁଣେ ଜିଲ୍ଲାର ଭାଇଡ୍ ୱାଡା ଠାରେ ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଖୋଲିଥିଲେ।

ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେ (ମରାଠୀରେ ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେ) ମଧ୍ୟ ଜାତି ଏବଂ ଲିଙ୍ଗ ଉପରେ ଆଧାରିତ ଭେଦଭାବ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ଲଢେଇ କରିଥିଲେ । ଏହା ପରେ ସେ ୧୮୬୪ ମସିହାରେ ଗରିବ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଆଶ୍ରୟସ୍ଥଳ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ସବୁ ଶ୍ରେଣୀର ସମାନତା ପାଇଁ ସଂଘର୍ଷ କରୁଥିବା ଜ୍ୟୋତିରାଓ ଫୁଲେଙ୍କ ଧାର୍ମିକ ସଂସ୍କାର ସଂଗଠନ ସତ୍ୟଶୋଦକ ସମାଜର ବିକାଶରେ ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେ ମଧ୍ୟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଭାରତରେ ମହିଳା ଆନ୍ଦୋଳନର ମାତା ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ।

ଦଳିତ ବାଳିକାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପୃଥକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଖୋଲିଥିଲେ :

ଦେଶର ପ୍ରଥମ ବାଳିକା ବିଦ୍ୟାଳୟ ଖୋଲିବାର ପ୍ରାୟ ୪ ବର୍ଷ ପରେ ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେ ୧୮୫୨ ମସିହାରେ ଦଲିତ ବାଳିକାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ପୃଥକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଖୋଲିଥିଲେ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସେ ଦେଶରେ ଏକ କିସାନ ବିଦ୍ୟାଳୟ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ।

ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ବିବାହ କରିଥିଲେ :
ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେ ୧୯୪୦ ମସିହାରେ ଜ୍ୟୋତିରାଓ ଫୁଲେଙ୍କୁ ନଅ ବର୍ଷ ବୟସରେ ବିବାହ କରିଥିଲେ। ବିବାହ ପରେ ସେ ଜ୍ୟୋତି ରାଓଙ୍କ ସହ ନାଇଗାଓଁରୁ ପୁଣେ ଯାଇଥିଲେ। ସାବିତ୍ରୀବାଇ ଫୁଲେ ପଢିବାକୁ ବହୁତ ଭଲ ପାଉଥିଲେ। ଏହା ଦେଖି ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ତାଙ୍କୁ ପଢିବା ଏବଂ ଲେଖିବା ଶିଖାଇ ଥିଲେ। ଏହା ପରେ ସେ ଅହମ୍ମଦନଗର ଏବଂ ପୁଣେରେ ଶିକ୍ଷକତା କରିବା ପାଇଁ ତାଲିମ ମଧ୍ୟ ନେଇଥିଲେ। ସେ ୧୮୪୭ ରେ ଚତୁର୍ଥ ଶ୍ରେଣୀ ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହୋଇ ଜଣେ ଯୋଗ୍ୟ ଶିକ୍ଷୟତ୍ରୀ ହୋଇଥିଲେ।