ଦେଶର ପ୍ରଥମ ଚିଫ୍ ଅଫ୍ ଡିଫେନ୍ସ ଷ୍ଟାଫ୍ (ସିଡିଏସ୍) ହେବା ପରେ ଜେନେରାଲ ବିପିନ୍ ରାୱତ କହିଥିଲେ, ଭବିଷ୍ୟତରେ ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ ଗଠନ କରାଯିବ ଯାହାଫଳରେ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଶତ୍ରୁଙ୍କୁ କଡା ଜବାବ ଦିଆଯାଇପାରିବ । ତେବେ ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ କ’ଣ ଏବଂ ଏହା ଦେଶ ପାଇଁ କାହିଁକି ଜରୁରୀ ଆସନ୍ତ ଜାଣିବା ।
ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡର ସବୁଠାରୁ ସଠିକ୍ ଉପଯୋଗ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ହୋଇଥାଏ ଯେତେବେଳେ ତିନି ସେନା ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ରହିଥାଏ । ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ତିନି ସେନା ମଧ୍ୟରେ ତାଳମେଳ ବଜାୟ ରଖିବା ପାଇଁ ଏହି କମାଣ୍ଡ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଉପଯୋଗୀ ହୋଇଥାଏ । ଏହିଠାରୁ ତିଆରି ହୋଇଥିବା ରଣନୀତି ମାଧ୍ୟମରେ ଶତ୍ରୁକୁ ଧରାଶାୟୀ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହି କାରଣରୁ ଏବେ ସେନା, ବାୟୁସେନା ଓ ନୌସେନା ଏକାସଙ୍ଗେ ମିଶି ଇଣ୍ଡିଗ୍ରେଟେଡ୍ ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ ଗଠନ କରିବା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଉଛନ୍ତି । ଦେଶର ଭୌଗୋଳିକ ଓ ରଣନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ଦେଶର ତିନି ସେନା ଓ ଅନ୍ୟ ସୈନ୍ୟ ବଳଗୁଡିକୁ ଏକତ୍ରୀତ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହି କମାଣ୍ଡର ଜଣେ ହିଁ ଅପରେସ୍ନାଲ କମାଣ୍ଡର ଥାଆନ୍ତି । ସମାନ ଭୂଗୋଳ ବିଶିଷ୍ଟ ଯୁଦ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ର ଯେପରିକି ହିମାଳୟର ପାର୍ବତ୍ୟାଂଚଳ, ରାଜସ୍ଥାନର ମରୁଭୂମି ଓ ଗୁଜୁରାଟର କଚ୍ଛ ଆଦି ସ୍ଥାନକୁ ସହଜରେ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ କରିବା ଲାଗି ଭୌଗୋଳିକ କ୍ଷେତ୍ରର ଚୟନ କରାଯାଇଥାଏ ।
ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ ଦ୍ୱାରା ଏହା ସୁନିଶ୍ଚିତ ହୋଇଥାଏ ଯେ, ତିନି ସେନା ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ସଠିକ୍ ରହିଛି ଏବଂ ଏମାନେ ଏକାସଙ୍ଗେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଛନ୍ତି । ଏହିପ୍ରକାରର କମାଣ୍ଡ ଗଠନ ହେବା ଦ୍ୱାରା ଖର୍ଚ୍ଚ କମ୍ ହୋଇଥାଏ ଓ ସଂସାଧନଗୁଡିକର ଉପଯୋଗ ସଠିକ୍ ରୂପେ ହୋଇପାରିଥାଏ ।
ବର୍ତମାନ ଦେଶରେ ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ ରହିଥିବା ବେଳେ ୨୦୦୧ରେ ଆଣ୍ଡାମାନ ନିକୋବରରେ ଏହାର ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା । ତେବେ ବର୍ତମାନ ଦେଶର ତିନି ସେନା ପାଖରେ ୧୭ଟି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ କମାଣ୍ଡ ରହିଛି । ଏହାଛଡା ଏକ ଷ୍ଟ୍ରାଟେଜିକ୍ ଫୋର୍ସେସ୍ କମାଣ୍ଡ ରହିଛି ଯାହା ପରମାଣୁ ଶସ୍ତ୍ରାଗାରକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ସହ ତାହାର ପରିଚାଳନା କରୁଛି । ଏହାକୁ ୨୦୦୩ରେ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା ।
ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡର ଆବଶ୍ୟକତା: ବର୍ତମାନ ଦେଶରେ ଥିବା ପ୍ରାୟ ୧୫ ଲକ୍ଷ ସଶକ୍ତ ସୈନ୍ୟବଳକୁ ସଂଗଠିତ ଓ ଏକତ୍ରୀତ କରିବା ଲାଗି ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । କମାଣ୍ଡ ଗଠନ ହେବା ଦ୍ୱାରା ସୈନ୍ୟ ବଳର ଆଧୁନିକୀକରଣର ଖର୍ଚ୍ଚ କମ୍ ହେବ । ଯେକୌଣସି ଆଧୁନିକ ଟେକ୍ନୋଲୋଜିର ପ୍ରୟୋଗ କେବଳ ଗୋଟିଏ ସେନା କରିବ ନାହିଁ ବରଂ ଉକ୍ତ କମାଣ୍ଡ ଅଧୀନରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ସୈନ୍ୟବଳ ଏହାର ଉପଯୋଗ କରିପାରିବେ ।
ଦେଶରେ ଏବେ ଥିବା ୧୭ଟି ସିଙ୍ଗଲ କମାଣ୍ଡକୁ ମିଶାଇ ସର୍ବନିମ୍ନ ୪ କିମ୍ବା ୬ଟି ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ କରାଯାଇପାରେ ବୋଲି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସୂତ୍ରରୁ ଜଣାଯାଇଛି । ଏହି କମାଣ୍ଡଗୁଡିକ ହେଉଛି:
ପଶ୍ଚିମ ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ: ଏହା ଅଧୀନରେ ପାକିସ୍ତାନ ସୀମାକୁ ଲାଗିଥିବା ପଞ୍ଜାବ, ରାଜସ୍ଥାନ ଓ ଗୁଜୁରାଟର କଚ୍ଛ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଂଚଳ ରହିବ । ବର୍ତମାନ ପଶ୍ଚିମ, ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ଓ ଦକ୍ଷିଣ କମାଣ୍ଡ ଏହି ଅଂଚଳର ତଦାରଖ କରୁଛନ୍ତି ।
ଉତର ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ: ଜମ୍ମୁକଶ୍ମୀର ଓ ଲଦ୍ଦାଖର ପାହାର ଅଂଚଳ ଏହା ଅଧୀନରେ ରହିବ ଏବଂ ଏହି କମାଣ୍ଡ ଦ୍ୱାରା ପାକିସ୍ତାନ ଓ ଚୀନ ଉପରେ ନଜର ରଖାଯିବ । ଏହା ଉତର କମାଣ୍ଡ ଅଧିନରେ ରହିଛି ।
ପୂର୍ବ ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ: ଦେଶର ଉତର-ପୂର୍ବକୁ ଲାଗିଥିବା ଚୀନ୍, ବାଂଲାଦେଶ ଓ ମିଆଁମାର୍ ସୀମାଗୁଡିକର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଏହି ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ ଗଠନ କରାଯିବ । ବର୍ତମାନ ସେନା ଓ ବାୟୁସେନା ପୂର୍ବ କମାଣ୍ଡର ସୁରକ୍ଷା ଦାୟିତ୍ୱରେ ଅଛନ୍ତି ।
ଦକ୍ଷିଣ ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ: ଦେଶର ତିନି ଉପକୂଳର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ଏହାର ଗଠନ କରାଯିବ । ବର୍ତମାନ ଏହାକୁ ନୌସେନା ଓ ବାୟୁସେନା ସୁରକ୍ଷା ଦେଉଛନ୍ତି ।
ଏରୋସ୍ପେସ୍ ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ: ଏହି ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ ଦେଶର ଆକାଶପଥକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବ । ଏହା ମିଶାଇଲ ଡିଫେନ୍ସ ଭଳି କାମ କରିବ ଏବଂ ଅନ୍ତରୀକ୍ଷରୁ ହେବାକୁ ଥିବା ଆକ୍ରମଣକୁ ରୋକିପାରିବ ।
ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ସ ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ: ଏହି କମାଣ୍ଡ ଦେଶର ସମସ୍ତ ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ହତିଆର ଓ ଅନ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀ ପହଂଚାଇବାର କାମ କରିବ । ଏହାବ୍ୟତୀତ ବିଦେଶର ଥିଏଟର କମାଣ୍ଡଗୁଡିକ ସହ ସମନ୍ୱୟ ରକ୍ଷା କରିବ ।
Comments are closed.