ଅମଡା ପଥଦେଇ ଏକ ଦେଶକୁ ବାଟ କଢାଇବାର ଗାଥା- ଜେ ଆରଡି ଟାଟାଙ୍କ କାହାଣୀ

ଭୁବନେଶ୍ବର; ଭାରତୀୟ ଶିଳ୍ପର ଇତିହାସରେ ଜାହାଙ୍ଗୀର ରତନଜୀ ଦାଦାଭୋୟ ଟାଟା (ଜେଆରଡି) ଟାଟା ହେଉଛନ୍ତି ଏକ ଅବିସ୍ମରଣୀୟ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ । ସେ କେବଳ ଜଣେ ଅସାଧାରଣ ବ୍ୟବସାୟୀ ନଥିଲେ ବରଂ ଜଣେ ଦୟାଳୁ ମଣିଷ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ । ଭାରତ ସରକାର ଜେଆରଡି ଟାଟାଙ୍କୁ ୧୯୯୨ରେ ଭାରତ ରତ୍ନରେ ସମ୍ମାନିତ କରିଥିଲେ। ଏନେଇ ନ୍ୟାସନାଲ ସେଣ୍ଟର ଫର୍ ଦି ପରଫର୍ମିଂ ଆର୍ଟସ୍ ପଡ଼ିଆରେ ଆୟୋଜିତ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ସଭାରେ ଟାଟା କର୍ମଚାରୀମାନେ ଜେଆରଡିଙ୍କୁ ସମ୍ଭର୍ଦ୍ଧିତ କରିଥିଲେ। ଭାଷଣର ଶେଷରେ ଜେଆରଡି ତାଙ୍କ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ‘ମୋ ପିଲାମାନେ’ ସମ୍ବୋଧିତ କରି ଧନ୍ୟବାଦ ଅର୍ପଣ କରିଥିଲେ ।

୧୯୦୪ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୨୯ ତାରିଖରେ ପ୍ୟାରିସରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଜେଆରଡି ଟାଟା, ରତନଜୀ ଦାଦାଭୋୟ ଟାଟା ଏବଂ ତାଙ୍କ ଫ୍ରାନ୍ସ ପତ୍ନୀ ସୁନିଙ୍କ ଦ୍ୱିତୀୟ ସନ୍ତାନ ଅଟନ୍ତି । ଜେଆରଡି ପ୍ୟାରିସ (ଫ୍ରାନ୍ସ), ବମ୍ବେ (ଭାରତ) ଏବଂ ୟୋକୋହାମା (ଜାପାନ)ରେ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମାତୃଭାଷା ଫ୍ରେଞ୍ଚ ଥିଲା ଏବଂ ସେ ସେହି ଭାଷାକୁ ଭଲ ପାଉଥିଲେ । ଯେତେବେଳେ ସେ ୨୦ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଭାରତରେ ବସବାସ କରୁଥିଲେ ସେତେବେଳେ ସେ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ ପାରଦର୍ଶିତା ହାସଲ କରିସାରିଥିଲେ । ନିଜ ଚିନ୍ତାଧାରାକୁ ପ୍ରକାଶ କରିବା ପାଇଁ ସଠିକ ଶବ୍ଦ ଚୟନ କରିବାରେ ସେ ବହୁତ ଅସୁବିଧା ସମୁଖୀନ କରୁଥିଲେ । ବିବରଣୀ ପ୍ରତି ଏଭଳି ଧ୍ୟାନ, ଭାଷା ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ସମ୍ମାନ ଏବଂ ପ୍ରଭାବ, ପ୍ରେରଣା ଓ ନେତୃତ୍ୱ ନେବାରେ ଶବ୍ଦର ଶକ୍ତି ଉପରେ ତାଙ୍କର ବିଶ୍ୱାସକୁ ସୂଚାଉଛି । ଜେଆରଡିଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ପାଠାଗାରରେ ବିମାନ ଚଳାଚଳ ଓ ବିଜ୍ଞାନଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଇତିହାସ ଓ ସାହିତ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରାୟ ୭,୦୦୦ ପୁସ୍ତକ ରହିଥିଲା । କ୍ରୀଡ଼ା ପ୍ରତି ଜେଆରଡିଙ୍କ ଭଲପାଇବା ଓ ଉତ୍ସାହ ଜାମସେଦପୁରରେ ଜେଆରଡି ଟାଟା ସ୍ପୋର୍ଟସ କମ୍ପେ୍ଲକ୍ସ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥିଲା ।

୧୯୨୫ ମସିହାରେ ଜେଆରଡି ଟାଟା ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଭାରତ ଗସ୍ତ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ହିଁ ଭାରତ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଗଭୀର ଭଲପାଇବା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୩୮ ମସିହାରେ ୩୪ ବର୍ଷ ବୟସରେ ସେ ଭାରତର ସର୍ବବୃହତ ଶିଳ୍ପ ଗ୍ରୁପର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ହୋଇପାରିଥିଲେ । ଏକ ସାକ୍ଷାତକାରରେ ସୀମିତ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଶିକ୍ଷା ସହିତ ସେ କିପରି ନିଜର ଦାୟିତ୍ୱ ନିର୍ବାହ କରୁଛନ୍ତି ବୋଲି ପ୍ରଶ୍ନ କରାଯାଇଥିଲା । ତାଙ୍କ ଉତ୍ତରରେ ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ପରିଚାଳନାର ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ନୀତି ରଖି ବୈଷୟିକ ଜ୍ଞାନର ଅଭାବରୁ ପରିଚାଳନାରେ ମୋର ମୁଖ୍ୟ ଅବଦାନ ଥିଲା ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା । ବେଳେବେଳେ ଏଥିରେ ନିଜକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ଥିଲା । ଏହା ଯନ୍ତ୍ରଣାଦାୟକ କିନ୍ତୁ ଜରୁରୀ। ପୁରୁଷମାନଙ୍କୁ ନେତୃତ୍ୱ ଦେବାକୁ ହେଲେ ସ୍ନେହର ସହ ସେମାନଙ୍କୁ ନେତୃତ୍ୱ ନେବାକୁ ପଡ଼ିବ ବୋଲି ସେ କହିଥିଲେ ।
୧୯୪୨ ମସିହାରେ ଜେଆରଡି ପ୍ରଥମେ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଆକୃଷ୍ଟ ହୋଇଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେ ନିଜକୁ ଅଟକାଇ ରଖିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଭୂମିକା ଥିଲା ଭାରତର ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ୱାଧୀନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା । ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଟାଟା ଗ୍ରୁପ୍ ଇସ୍ପାତ, ବିମାନ ଚଳାଚଳ, ବିଦ୍ୟୁତ ଉତ୍ପାଦନ, ଆଇଟି ଏବଂ ଉପଭୋକ୍ତା ଉତ୍ପାଦ ଭଳି ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ୧୪ଟି କମ୍ପାନିରୁ ୯୫ଟି କମ୍ପାନିକୁ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲା । ଜେଆରଡିଙ୍କ ଅନ୍ୟତମ ସଫଳତା ଥିଲା ଭାରତୀୟ ବିମାନ ଚଳାଚଳରେ ତାଙ୍କର ଅଗ୍ରଣୀ ଭୂମିକା । ୧୯୩୨ ମସିହାରେ ସେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ବାଣିଜ୍ୟିକ ଏୟାରଲାଇନ ଟାଟା ଏୟାରଲାଇନ୍ସ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ଯାହା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆରେ ପରିଣତ ହୋଇଥିଲା । ଭାରତର ପ୍ରଥମ ସୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ପାଇଲଟ ଭାବରେ ଜେଆରଡି ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବରେ ଉଦଘାଟନୀ ଉଡ଼ାଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ କରାଚିରୁ ବମ୍ବେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକକ ଇଞ୍ଜିନ ବିଶିଷ୍ଟ ଡି ହାଭିଲାଣ୍ଡ ପୁସ ମୋଥ ବିମାନକୁ ଉଡାଇଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଜୀବନର ସବୁଠାରୁ ସନ୍ତୋଷଜନକ ଅନୁଭୂତି କ’ଣ ବୋଲି ପଚରାଯିବାରୁ ଜେଆରଡି ଉତ୍ତର ଦେଇଥିଲେ, “ଉଡ଼ାଣ ଅଭିଜ୍ଞତା ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଲାଭ କରିଛି ଏବଂ ଅନ୍ୟ କେହି ପ୍ରଥମ ଏକକ ଉଡ଼ାଣର ଉତ୍ସାହକୁ ସମକକ୍ଷ କରିପାରିବେ ନାହିଁ । ଏହା ପରେ ରହିଛି ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆ । ଜେଆରଡିଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଉତ୍କର୍ଷତାର ନିରନ୍ତର ଅନୁସନ୍ଧାନ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଶିଳ୍ପର ସାମର୍ଥ୍ୟ ଉପରେ ଅତୁଟ ବିଶ୍ୱାସ ଥିଲା । ସେ ହିଁ ଟାଟା ମୋଟର୍ସ, ଟାଟା କନସଲଟାନ୍ସି ସର୍ଭିସେସ୍ (ଟିସିଏସ୍‌), ଟାଟା କେମିକାଲ୍ସ, ଭୋଲଟାସ୍‌, ଟାଟା ଟି ଏବଂ ଟାଟା ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିଜ୍ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଜେଆରଡିଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ଟାଟା ଷ୍ଟିଲର ଯଥେଷ୍ଟ ଆଧୁନିକୀକରଣ ଓ ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏହା ବିଶ୍ୱସ୍ତରରେ ନିଜର ପ୍ରତିଷ୍ଠାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିଥିଲା । ସେ ଉଭୟ ସହାନୁଭୂତି ଏବଂ ପୂର୍ଣ୍ଣତାବାଦର ଗୁରୁତ୍ୱ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଥିଲେ । ଜଣେ ଯୁବ ମ୍ୟାନେଜରଙ୍କୁ ଚିଠିରେ ଜେଆରଡି ଲେଖିଥିଲେ, “ଆମେ ଯାହା କିଛି କରୁଛୁ ସେଥିରେ ପୂର୍ଣ୍ଣତା ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ କରିବା ଉଚିତ, କାରଣ ଏହା କେବଳ ଏକ ଆବଶ୍ୟକ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହା ଆମ ଦେଶ ଏବଂ ନିଜ ପ୍ରତି ଆମର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ।”

ଜେଆରଡିଙ୍କ ସଫଳତାର ବ୍ୟବସାୟ ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତି ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସେ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିବା ଅନୁଷ୍ଠାନ ଏବଂ ସେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବିସ୍ତାରିତ ହୋଇଥିଲା । ଦୁଇଟି ଜାତୀୟ ଅନୁଷ୍ଠାନ- ଟାଟା ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ଫଣ୍ଡାମେଣ୍ଟାଲ ରିସର୍ଚ୍ଚ (ଟିଆଇଏଫ୍‌ଆ)ର୍ ଏବଂ ନ୍ୟାସନାଲ ସେଣ୍ଟର ଫର୍ ଦି ପରଫର୍ମିଂ ଆର୍ଟସ୍ (ଏନସିପିଏ) ତାଙ୍କ ସମର୍ଥନ ଓ ଦୂରଦୃଷ୍ଟି ଯୋଗୁଁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ତୃତୀୟରେ ନ୍ୟାସନାଲ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ଆଡଭାନ୍ସଡ୍ ଷ୍ଟଡିଜ୍ (ଏନ୍‌ଆଇଏଏସ୍‌)କୁ ୧୯୮୮ମସିହାରେ ସେ ଉଦଘାଟନ କରିଥିଲେ । ଆଣବିକ ଶକ୍ତିକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରି ଜେଆରଡି ଥରେ ଲେଖିଥିଲେ, “ଯଦିଓ ପରମାଣୁ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନ ଆଜି ବି ଶୁଦ୍ଧ ବିଜ୍ଞାନ ପରିସରରେ ଅଛି, ତଥାପି ବିଜ୍ଞାନର ଏହି ଶାଖା ମଣିଷକୁ ଶକ୍ତିର ଏକ ନୂତନ, ବିଶାଳ ଏବଂ ଅସୀମ ଉତ୍ସ ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବ । ହୋମି ଭାବା, ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ପରି ବିଶ୍ୱର ଖ୍ୟାତିସମ୍ପନ୍ନ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ଉପଯୁକ୍ତ ସୁବିଧା ସୁଯୋଗ ମିଳିଲେ ସେ ନିଜକୁ ଅଧିକ ସକ୍ଷମ କରିପାରିବେ । ଗ୍ରାମୀଣ ଉନ୍ନତି ଦିଗରେ ବ୍ୟବସାୟର ଦାୟିତ୍ୱକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେବାରେ ଜେଆରଡି ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଥମ ଅଗ୍ରଣୀ ଶିଳ୍ପପତି । ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହୋଇଥିବା ଶିଳ୍ପକୁ ଏହାର ଆଖପାଖ ଅଞ୍ଚଳରେ ଥିବା ଗାଁଗୁଡ଼ିକୁ ‘ଗ୍ରହଣ’ କରିବାକୁ ସେ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ । ଜେଆରଡିଙ୍କ ଧାରଣାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ପାଇଁ ଅଗ୍ରଣୀ ଟାଟା କଂପାନିଗୁଡ଼ିକର ଆସୋସିଏସନର ଧାରାରେ ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ କଲ୍ୟାଣ ବାହାରେ ସାମାଜିକ ଦାୟିତ୍ୱକୁ କମ୍ପାନୀର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟର ଅଂଶ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା । ଏଥିରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ ଜେଆରଡିଙ୍କ ଧ୍ୟାନ ଥିଲା ଲୋକଙ୍କ ସୁଖ ଓ କଲ୍ୟାଣ । ପରବର୍ତ୍ତୀ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଭାରତ ଏକ ‘ଅର୍ଥନୈତିକ ମହାଶକ୍ତି’ ହେବ ବୋଲି ଜଣେ ଆମେରିକୀୟ ଅର୍ଥନୀତିଜ୍ଞ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିବା ଶୁଣି ଜେଆରଡି ଦର୍ଶକମାନଙ୍କୁ କହିଥିଲେ, “ମୁଁ ଚାହୁଁନାହିଁ ଯେ ଭାରତ ଏକ ଅର୍ଥନୈତିକ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ହେଉ; ମୁଁ ଚାହୁଁଛି ଭାରତ ଏକ ସୁଖୀ ଦେଶ ହେଉ । ଜେଆରଡି ସର୍ବଦା ଗରିବଙ୍କ ଯତ୍ନ ନେଉଥିଲେ, ଯାହା ତାଙ୍କର ଜନହିତକର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ବ୍ୟାପକତାର ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଥିଲା । ସେ ଜେଆରଡି ଟାଟା ଟ୍ରଷ୍ଟ, ଥେଲମା ଜେ ଟାଟା ଟ୍ରଷ୍ଟ ଏବଂ ଟାଟା ମେମୋରିଆଲ ହସ୍ପିଟାଲ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ଟାଟା ମେମୋରିଆଲ ହସ୍ପିଟାଲ କର୍କଟ ଚିକିତ୍ସା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅଗ୍ରଣୀ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଜଣାଶୁଣା ଯାହା ସମାଜରେ ଏକ ଅର୍ଥପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆଣିବା ପାଇଁ ସମ୍ବଳର ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଟାଟାର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି ।

ଆଜିର କର୍ପୋରେଟ୍ ଜଟିଳତା ମଧ୍ୟରେ ଯାତ୍ରା କରୁଥିବା ବେଳେ ଜେଆରଡି ଟାଟାଙ୍କ କାଳଜୟୀ ମୂଲ୍ୟବୋଧ ଆମକୁ ବୁଝିବାକୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥାଏ ଯେ ପ୍ରାମାଣିକ ନେତୃତ୍ୱ ବୋର୍ଡରୁମର ସୀମା ବାହାରେ ବିସ୍ତାରିତ ହୋଇ ସମାଜ ଉପରେ ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ପ୍ରଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ତାଙ୍କର ଦୂରଦର୍ଶୀ ଚିନ୍ତାଧାରା ଆମକୁ ଭବ୍ୟ ସମ୍ଭାବନାର କଳ୍ପନା କରିବାକୁ, ସଚ୍ଚୋଟତା ବଜାୟ ରଖିବା ଏବଂ ବୃହତର ମଙ୍ଗଳକୁ ଅନୁସରଣ କରିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରୁଛି । ଟାଟା ଗ୍ରୁପ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଭାରତୀୟ ଉଦ୍ୟୋଗଗୁଡ଼ିକୁ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ କରି ତାଙ୍କର କାଳଜୟୀ ନୀତି ଆଜି ମଧ୍ୟ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ । ନୈତିକତା ବ୍ୟବସାୟ ଅଭ୍ୟାସ ଉପରେ ତାଙ୍କର ବିଶ୍ୱାସ ତାଙ୍କ ଜୟନ୍ତୀ ଅବସରରେ ଟାଟା ଷ୍ଟିଲରେ ନୈତିକତା ମାସରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ୧୯୯୧ ମସିହା ମାର୍ଚ୍ଚ ୪ ତାରିଖରେ ଜାମସେଦପୁରସ୍ଥିତ ଜାଭିୟର ଲେବର ରିଲେସନ୍ସ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ (ଏକ୍ସଏଲଆରଆଇ)ରେ ଜେଆରଡି ଟାଟା ଫାଉଣ୍ଡେସନ ଫର ବିଜନେସ୍ ଏଥିକ୍ସରେ ଉଦଘାଟନୀ ଭାଷଣ ଦେଇ ସେ କହିଥିଲେ, “ପୁରୁଣା ନୀତି ଓ ନୈତିକ ମୂଲ୍ୟବୋଧକୁ ପୁନର୍ଜୀବିତ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି ଯାହାକୁ ସାମ୍ପ୍ରତିକ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ଅନେକ ସମୟରେ ଅଣଦେଖା କିମ୍ବା ଅବହେଳିତ କରାଯାଇଛି । ଟାଟାରେ ଆମର ନିଜ ଅଭିଜ୍ଞତା ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ଏହା ଏକ ମିଥ୍ୟା ବିଶ୍ୱାସ ।

ଆଜି ବି ଜେଆରଡିଙ୍କ ସଚ୍ଚୋଟତା, ସାମାଜିକ ଦାୟିତ୍ୱ ଏବଂ ଦୂରଦର୍ଶୀ ଚିନ୍ତାଧାରା ଆଧୁନିକ ଶିଲ୍ପପତି ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମୂଲ୍ୟବାନ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରୁଛି । ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ କର୍ପୋରେଟ୍ ପ୍ରଶାସନ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀତ୍ୱ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ସହିତ ସଂଘର୍ଷ କରୁଥିବା ବେଳେ ଜେଆରଡିଙ୍କ ଐତିହ୍ୟ ହେଉଛି ନୈତିକ ନେତୃତ୍ୱର ଆଲୋକ । ଜେଆରଡି ଟାଟା ଟାଟା ଗ୍ରୁପର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ମଧ୍ୟରେ ପରିବେଶ ଦାୟିତ୍ୱ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ଅଭ୍ୟାସ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବାରେ ସେ ସମୟଠାରୁ ଆଗୁଆ ଥିଲେ । ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ପରିଚାଳନା ଏବଂ ପ୍ରଦୂଷଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଭଳି ପରିବେଶ ପ୍ରଭାବକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ସେ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଟାଟା ଷ୍ଟିଲ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ସହର ଜାମସେଦପୁର ଜେଆରଡି ଟାଟାର ଏକ ସୁପରିକଳ୍ପିତ ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ସହରୀ ପରିବେଶ ର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରେ । ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ କର୍ମଚାରୀ କଲ୍ୟାଣ, ଭିତ୍ତିଭୂମି ଏବଂ ପରିବେଶ ପରିଚାଳନା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇ ସହରର ବିକାଶ କରାଯାଇଥିଲା । ନୈତିକ ବ୍ୟବସାୟ ଅଭ୍ୟାସ, ସାମାଜିକ ଦାୟିତ୍ୱବୋଧ ଏବଂ ଉତ୍କର୍ଷତାର ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଉପରେ ତାଙ୍କର ଧ୍ୟାନ ଟାଟା ଗ୍ରୁପ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଭାରତୀୟ ଉଦ୍ୟୋଗଗୁଡ଼ିକୁ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ କରୁଛି ।

ଜାହାଙ୍ଗୀର ରତନଜୀ ଦାଦାଭୋୟ ଟାଟା ବିଶ୍ୱରେ ‘କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଭାରତୀୟ ଶିଳ୍ପପତି’ ଭାବେ ପରିଚିତ । ସେ ସର୍ବଦା ଜଣେ ସଚ୍ଚୋଟ ଏବଂ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପରାୟଣ ବ୍ୟକ୍ତି ଭାବରେ ସ୍ମରଣୀୟ ହେବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ । ଆମେ ମଧ୍ୟ ସମସ୍ତେ ଏହି ଭଳି ହେବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବା ଉଚିତ୍ – “”ଜଣେ ସଚ୍ଚୋଟ ବ୍ୟକ୍ତି ହିଁ ନିଜର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ କରେ ।’’
-ଚାଣକ୍ୟ ଚୌଧୁରୀ